O szczepach i klasyfikacji win niemieckich

Wina niemieckie słyną ze swego rześkiego i bogatego charakteru. Chłodny klimat wpływa na wyższą kwasowość i intensywne aromaty, w niektórych subregionach nadając również dodatkowej mineralności. Trudno o lepszy kierunek dla fanów białych odmian, bowiem w Niemczech stanowią one ponad 65% całościowych nasadzeń. Nie brakuje zatem parceli pełnych gron rieslinga, muller-thurgau, grauburgundera, weissburgundera czy silvanera. Entuzjaści czerwonych win z kolei mogą liczyć chociażby na bardzo ciekawe interpretacje spatburgundera, rozpoznawalnego w świecie pod nazwą pinot noir. O bogactwie odmian i niemieckim systemie klasyfikującym wina rozprawiamy poniżej, przybliżając i systematyzując najważniejsze informacje.

Klasyfikacja win niemieckich

Interpretację etykiety możemy zacząć od określenia poziomu jakościowego oraz wytrawności wina. Pomaga w tym specjalna klasyfikacja, która systematyzuje informacje i ułatwia poruszanie się wśród tysięcy najróżniejszych butelek.

• Deutscher Tafelwein – wino stołowe do codziennej konsumpcji, pozbawione restrykcyjnych zasad apelacyjnych w kontekście swojego pochodzenia
• Deutscher Landwein – wino regionalne spoza apelacji definiujące jedynie szeroko pojęty region pochodzenia
• Qualitätswein bestimmter Anbaugebiete (QbA) – apelacyjne wino ze sprecyzowanego regionu pochodzenia, które dodatkowo zawiera informacje o poziomie wytrawności według schematu:
  Trocken – wino wytrawne z zawartością cukru resztkowego poniżej 9 g/l
  Halbtrocken/Classic/Feinherb - wino półwytrawne zawierające około 12-15 g/l cukru resztkowego
  Liebliche – wino słodkie z zawartością do 45 g/l cukru resztkowego
  Suss - wino słodkie z zawartością przekraczającą 45 g/l cukru resztkowego
• Pradikatswein - jakościowe wina produkowane z gron cechujących się większą dojrzałością, co zawdzięczają opóźnionym zbiorom owoców. W związku z poziomem słodyczy w winie ten poziom klasyfikacyjny dzieli się jeszcze na podkategorie:
  Kabinett – wina powstające z gron o określonej minimalnej ilości cukru resztkowego w gronie, zazwyczaj utrzymane w stylu wytrawnym bądź półwytrawnym, cechujące się delikatnym i subtelnym smakiem. Wypróbuj: Kendermanns Riesling Kabinett
• Spatlese - określenie oznaczające dosłownie „późny zbiór”. Zazwyczaj są to wina bogatsze aromatycznie, utrzymane w stylu półwytrawnym bądź półsłodkim, aczkolwiek zdarza się również wytrawna interpretacja posiadająca wyższy poziom alkoholu i dopisek „trocken” na etykiecie. Wypróbuj: Kendermanns Riesling Spatlese
• Auslese – wina produkowane z gron ręcznie zbieranych w okresie, gdy zaczyna występować na nich szlachetna pleśń.
• Beerenauslese - słodkie wina deserowe z gron rażonych szlachetną pleśnią, która odpowiada za pozbawienie gron wody, zostawiając w nich dużą koncentrację cukrów i związków aromatycznych.
• Trockenbeerenauslese - wina z gron rażonych szlachetną pleśnią, praktycznie przemienione w pełni w postać rodzynek o niezwykłej esencjonalności cukrów i związków aromatycznych. Ze względu na swą jakość, a także bardzo niski litraż uzyskanego soku, cena tych win przewyższa wcześniejsze poziomy klasyfikacyjne.
• Eiswein – tak zwane wina lodowe, powstające z gron zbieranych w czasie przymrozków, wcześnie rano tak by zrywane jagody były przymarznięte i podczas wyciskania soku oddały jedynie skoncentrowany sok zawierający maksimum związków aromatycznych i cukru. Poziom słodyczy w teorii zbliżony jest do poziomu Trockenbeerenauslese, natomiast niuanse smakowe różniące oba wina wynikają niższego stopnia botrytyzacji gron przeznaczonych na wina lodowe. Wypróbuj: Black Tower Eiswein Silvaner

Najważniejsze szczepy niemieckiego winiarstwa

Zdefiniowanie stylu i sposobu pozyskania wina to jedno. Pozostaje jeszcze właściwa interpretacja potencjalnych smaków płynących z użytego szczepu.

Białe odmiany:

Riesling

Niełatwo jest opisać potencjalny styl rieslinga, bowiem dużo zależy od gleb, na których dojrzewają grona. Generalizując możemy mówić o winach ekspresyjnych z wyraźną kwasowością, pełnych cytrusowych nut, często zakończonych mineralnym akcentem. To co wyróżnia ten szczep, to z całą pewnością duży jak na wina białe potencjał leżakowania. Dobry riesling wina dotknięte działaniem czasu bogaci w słynne nuty benzynowe z woskowymi akcentami.

Warto również pamiętać, iż więcej słodkich nut wraz z redukcją kwasowości pojawi się w winach klasy Pradikatswein, o których mówiliśmy wcześniej.

Muller-Thurgau

Muller-Thurgau, nazywany niekiedy również rivanerem jest drugą po rieslingu najczęściej uprawianą odmianą winorośli właściwej w Niemczech. Tradycyjnie oferuje wina o lekkiej strukturze, kwiatowych i owocowych aromatach z nutą kwasowości na podniebieniu. Raczej nie przejawia potencjału starzenia, dlatego wina z tego szczepu najlepiej jest otworzyć i wypić z przyjemnością przy najbliższej okazji.

Grauburgunder

Znany również jako pinot gris albo pinot grigio, swoje nazwy odnosi do ciemnego koloru skórki jagód. Wina z tego szczepu cechują aromaty jabłek, gruszek, a czasem również orzechów. Na podniebieniu oferują orzeźwiający charakter i krągłą strukturę. Rozpiętość dostępnych wariacji smakowych grauburgundera sprawia, że powinniśmy znaleźć butelkę dobrą zarówno na niezobowiązujące spotkanie, jak i do treściwego posiłku. Sprawdź: Kendermann Urmeer Loss Grauburgunder

Weissburgunder

Szczep występujący również pod nazwą pinot blanc, cechujący się bardziej żywą kwasowością, aniżeli ma to miejsce w przypadku grauburgundera. W winie przejawia aromaty cytrusów, gruszek i orzechów, a swojej wyraźnej strukturze i kwasowości staje się doskonałym partnerem do letniego posiłku.

Silvaner

Jedna z najstarszych odmian sadzonych w Niemczech, której obecność dokumentowana jest od 1659 roku we Frankonii. Winom oddaje wyraźną teksturę, delikatną, nienachalną kwasowość i bukiet aromatów kwiatowych oraz owocowych, w którym znajdziemy jabłka, melona i żółte śliwki. Znaczną część charakteru czerpie z terroir, dlatego wina z poszczególnych regionów mogą wyrażać swoją ekspresję w nieco inny sposób.

Gewurztraminer

Niezwykle charakterystyczny i wyrazisty szczep, który wyróżnia się już podczas dojrzewania winorośli z racji na swoją ciemnoróżową skórkę. W kieliszku nie tak trudno go pomylić, bowiem gewurztraminer wino tworzy niezwykle aromatyczne, pełne tropikalnych nut liczi uzupełnianych przez kwiatowe akcenty róż. Elegancka tekstura z dobrym balansem pomiędzy słodyczą, a kwasowością kubkom smakowym oddają dużo uniwersalnej przyjemności płynącej z degustacji. Wypróbuj: Kendermanns Gewurztraminer

Czerwona strona win niemieckich

Spatburgunder

Czyli legendarny pinot noir w odsłonie niemieckiej. Klasyczny styl cechuje się delikatną, zwiewną strukturą, wyrazistą kwasowością i niezwykle jasnym, subtelnym kolorem w kieliszku. W bukiecie aromatycznym pojawią się nuty żurawiny, malin, grzybów i ziół. To niezwykle trudna odmiana w uprawie, dlatego jej efekt końcowy w dużej mierze zależy od terroir i sprawnej ręki winiarza. Niewątpliwie jednak przy butelce dobrego spatburgundera zawsze warto się zatrzymać i poświęcić mu trochę czasu.

Dornfelder

Druga najpowszechniej uprawiana odmiana winorośli właściwej w Niemczech. W przeciwieństwie do spatburgundera, dornfelder charakteryzuje się dość gęstą i jedwabną strukturą z wyraźnie zaznaczonymi taninami i kwasowością, a wśród dominujących owoców w bukiecie pojawiają się wiśnie, bez czy maliny. Sprawdź: Kendermanns Dornfelder