O polskim winiarstwie w pigułce

Gdy myślimy o alkoholu w kontekście polskiej produkcji, wiemy że polskie wina nie są najłatwiejszym i najbardziej oczywistym tematem. Niemniej, rodzime winnice rozwijają się w niezwykłym tempie,  skracając dystans jaki dzieli nas do światowych gigantów uprawy winorośli. W ostatnich latach diametralnie wzrasta zarówno ilość zarejestrowanych producentów, jak i wielkość areału nasadzeń, nie zapominając również o zwiększającej się konsumpcji samego wina.

Początki polskiego wina

Choć obecny trend rozwoju kultury winiarskiej w Polsce rozpoczął się pod koniec XX wieku, to za pierwszych prekursorów uprawy winorośli na terenie naszego kraju uważa się Benedyktynów i Cystersów, którzy produkcją zajmowali się w celach liturgicznych. Zapisy historyczne wskazują, iż na szerszą skalę winnice zakładać zaczęto w XII wieku, by dwa stulecia później uczynić wino jednym z istotnych towarów handlowych i konsumpcyjnych.

Niedługo później jednak coraz surowsze warunki klimatyczne z mroźnymi zimami na rozkładzie miały wpływ na znaczny regres w produkcji wina. Jednocześnie coraz większą popularnością cieszył się import wybitnych win w korzystnych cenach, między innymi słynnego Tokaju z Węgier. Gdy w kolejnych stuleciach europejskie parcele zdziesiątkowały wojny oraz epidemia filoksery, polskie winiarstwo przestało istnieć, by pod koniec XX wieku rozpocząć drogę na szczyt od zera. Drogę, która zaczęła się od Romana Myśliwca, sadzącego w 1982 roku swoje pierwsze krzewy w Winnicy Golesz.

O hybrydach i winorośli właściwej

Uprawa winorośli właściwej wymaga odpowiednich warunków klimatycznych, by przetrwać i rozwijać się w urodzaju. Tam, gdzie nie jest to możliwe, jak było chociażby jeszcze kilkadziesiąt lat temu w Polsce, zapanowały hybrydy, czyli krzyżówki szczepów vitis vinifera z odporniejszymi odmianami innych gatunków. Dzięki temu powstały winorośle, które zachowały częściowo walory smakowe vinifery, a jednocześnie poradziły sobie z lokalnym terroir, który stawia przed uprawami trudne warunki, między innymi krótszy czas wegetacji rośliny, gradobicia, przymrozki i intensywne burze.

Dziś wśród najczęściej wykorzystywanych hybryd znajdziemy johannitera, hibernala, seyval blanc, regenta czy rondo. Ich występowanie jest szczególnie istotne w przypadku regionów południowych i południowo-wschodnich, z wpływami klimatu kontynentalnego i niestabilnymi temperaturami, które nie sprzyjają delikatniejszym odmianom. Winorośl właściwa z nieco większą pewnością siebie czuje się w zachodniej części kraju, gdzie wpływy klimatu morskiego i stabilniejsze warunki klimatyczne pozwalają na spokojniejszy rozwój upraw.

Wśród szczepów vitis vinifera, które poczuły się u nas szczególnie dobrze, znalazły się takie gwiazdy światowego winiarstwa jak riesling, chardonnay, gewurztraminer, zweigelt, merlot, cabernet sauvignon czy pinot noir. Ciekawie sprawa ma się też z pochodzeniem popularnego w Polsce szczepu solaris, który klasyfikowany jest jako winorośl właściwa, niemniej w jego krwi płyną geny innego gatunku – vitis vinestris. Doskonały przykład możliwości tego grona prezentuje chociażby Winnica Turnau, której solaris dał wino aromatyczne, z pełną teksturą w ustach i  z doskonałym balansem pomiędzy owocem, a kwasowością.

Cudze chwalicie, swego nie znacie

Finalnie mamy powody, by stanąć i dumnie, uśmiechem na ustach mówić o „polskich winach z polskich winogron”, których smak i jakość udowadniają, że postęp „know-how” oraz zmiana warunków klimatycznych w kraju nad Wisłą pozwoliły na dołączenie do pierwszej ligi światowego winiarstwa.

Nie musicie z resztą wierzyć nam na słowo! Znajdziecie u nas pełen przekrój doskonałych win polskich od topowych producentów. A wśród nich chociażby Winnica Turnau, Winnica Jadwiga, Dwór Sanna, Winnica Zamojska, Stara Winna Góra czy Winnica Solaris. Zapraszamy!

Pełną listę polskich znajdziecie tutaj.