Szampany dzielimy na rocznikowe (mają na etykiecie oznaczenie millésimé), które powstają kiedy rok jest wyjątkowo dobry. Zawierają unikowe cechy danego rocznika. Większość szampanów jest jednak nierocznikowych, tak zwane non vintage lub sans année. Są mieszkankami różnych roczników, zazwyczaj w proporcji od 50% do 80% najnowszego rocznika, reszta uzupełniana jest starszym. W zależności od zawartości cukru szampany dzielimy na bardzo wytrawne (Brut intégral, Brut zéro), wytrawne (Brut), półwytrawne (Sec), półsłodkie (Demi sec) i słodkie (Doux). Warto zaznaczyć, że w oznaczeniach szampanów nie ma oznaczeń Extra Brut czy Extra Dry. Można czasem spotkać oznaczenie Premier Cru, co mówi nam, że szampan ten powstał z winogron z pierwszego zbioru.
Do wytworzenia szampana używa się głównie trzech odmian winorośli. Są to chardonnay, pinot noir (w przypadku pinot noir wytłacza się białe wino z czerwonych winogron - jest to tak zwane blanc de noirs co z francuskiego oznacza dosłownie „biały z czarnego”) oraz pinot meunier (winogrona dojrzewają później, niż pinot noir ale dają podobne wina, choć w przypadku szczepu pinot meunier wina są bardziej owocowe). Dopuszczone są jeszcze szczepy pinot blanc, pinot gris, arbane i petit meslier, lecz używa się ich niezwykle rzadko.
Wydawać by się mogło, że dobry szampan musi być drogi - klasa i elegancja przecież zobowiązuje. W istocie jednak można znaleźć naprawdę dobry szampan do 200 zł.
Tańsze szampany również są eleganckie i wytworne. Podobnie będą prezentowały aromaty chlebowe, owocowe, migdałowe oraz kwiatowe. Tak naprawdę od droższych, dobrych szampanów będą różniły się jedynie czasem leżakowania - droższe szampany spędzają w butelkach nawet kilkanaście lat. Zawartość alkoholu w tańszych i droższych szampanach będzie podobna - zazwyczaj oscyluje w granicach 11 do 12,5%.
Cena szampana uwarunkowana jest od marki i producenta. Szampany z dużych szampańskich domów, zawsze będą miały wyższą cenę niż tanie dobre szampany do 200 zł. Czy jednak droższe znaczy lepsze? To pytanie pewnie zadaje sobie każdy z nas dosyć często i nie dotyczy to tylko kwestii ceny szampana, ale każdego innego produktu. Odpowiedzi padają różne, bo z jednej strony za wysoką ceną stoją gwarancja jakości, solidność, niezawodność, ekologiczne metody produkcji etc. Niekiedy jednak na wysoką cenę ma wpływ tylko i wyłącznie moda, obecne trendy i odpowiednia strategia marketingowa. Jak to wygląda w przypadku luksusowego produktu, jakim jest szampan? Myślę, że tej oceny każdy z nas powinien dokonać sam. Warto przeprowadzić degustację porównawczą i zestawić ze sobą droższy szampan z tańszym odpowiednikiem i przekonać się, który będzie nam bardziej odpowiadał.
Wybierając szampana, zwróćmy uwagę, czy wino na które patrzymy, jest rzeczywiście szampanem. Prawdziwy szampan musi pochodzić z regionu Champagne we Włoszech i taką informację powinien mieć na etykiecie. Cena szampana również może być wyznacznikiem, lecz nie zawsze. Wśród szampanów do 200 zł można znaleźć naprawdę dobre szampany, prawdziwe perełki w dobrej cenie, które nie będą zbyt mocno odstawać od win z wyższej półki - na przykład słynny szampan z charakterystycznym kogucikiem na etykiecie
Oczywiście nie zawsze powinniśmy szukać i oczekiwać niskiej ceny. Może okazać się, że dane wino musujące nie jest wcale szampanem (niestety wiele osób używa słowa szampan jako synonimu wina z bąbelkami). Przy okazji warto wspomnieć o niekwestionowanych królach wśród szamapnów, które można znaleźc na półkach sklepowych, a które uważane są za klasykę gatunku. Takim szampanem jest na pewno Dom Perignon, Moet czy Veuve Clicquot. Cena szampana tej klasy jest oczywiście bardzo wysoka.
Szampan do 200 zł uświetni każdą ważną uroczystość, ślub, rocznicę, awans czy sukces. Niektórzy nie wyobrażają sobie wznieść toastu inaczej niż lampką dobrego szampana. Ja również zdecydowanie polecam, ponieważ szampan jest trunkiem niezwykle eleganckim, wyjątkowym. Jest synonimem luksusu - nie bez powodu mnich Pierre Perignon powiedział o szampanie „Pijemy gwiazdy".
Dobry szampan do 200 zł pasuje do wielu lekkich potraw z białego mięsa, owoców morza, jak również sałatek i przystawek. Najlepiej jednak chyba pije się go solo w wyjątkowych dla nas okolicznościach. Szampan powinniśmy podawać schłodzony oraz najlepiej opróżnić butelkę od razu po otwarciu - wtedy jest najlepszy. Nie czekajmy do następnego dnia. Szampan nalewamy do kieliszków o smukłych czarkach i długich nóżkach.
Tak jak napisaliśmy wyżej, szampany powstają tylko w Szampanii, a ich produkcja podlega ściśle określonych zasadom. Produkowane są metodą tradycyjną, zwaną inaczej metodą szampańską (méthode champenoise), która polega na tym, iż druga fermentacja wina odbywa się bezpośrednio w butelce (dwutlenek węgla nie jest sztucznie dodawany). Ta metoda choć kosztowna i długotrwała, pozwala uzyskać wspaniałe efekty. Za pomocą tej metody wytwarzane są również inne wina musujące na świecie, na przykład Cava. Inną metodą produkcji win musujących jest metoda Charmata, którą wytwarza się Prosecco - jest ona tańsza i zajmuje mniej czasu.
Metoda szampańska polega na wytworzeniu zwykłego białego wina, tak zwanego bazowego, które następnie przelewa się do butelek z mocnego szkła - jak pamiętamy, w przeszłości butelki z szampanem często wybuchały, stąd pomysł mnicha Perignona na wzmocnienie butelek.
Do wina w butelkach dodaje się mieszkankę drożdży i cukru liqueur de tirage. Drożdże zjadając cukier wytrwarzają alkohol i dwutlenek węgla, czyli nasze bąbelki. Kiedy droższe zjedzą cały cukier obumierają, a szampan leży na osadzie przed długi czas. Co jakiś czas butelki należy obracać.
Aby usunąć osad z martwych drożdży i uzyskać wino klarowne i czyste, zamraża się szyjki butelek. Następuje to jednak dopiero pod koniec leżakowania wina poprzez usunięcie lodowego czopu z butelki. Wtedy też tracimy trochę wina w butelce, które zostaje uzupełnione przez mieszkankę wina i cukru (iqueur d’expédition). Jest to dopuszczalne aby złagodzić nieco kwasowość wynikającą z chłodnego klimatu Szampanii.
Uprawy winorośli do produkcji tytułowego wina musującego rozpoczęły się już w V wieku, kiedy to Rzymianie rozpoczęli obsadzanie terenów Szampanii krzewami winorośli. Początkowo winem musującym z Szampanii nikt szczególnie się nie zachwycał, jednak z biegiem lat zyskiwało ono na popularności - zwłaszcza na francuskich i angielskich dworach królewskich. Działo się tak z powodu aktywnej promocji wpływowych rodzin francuskich, które posiadały ziemie w Szampanii i liczyły na zyski z podległych im winiarni.
Na korzyść szampana przemawiał również trend w gustach konsumentów, którzy lubowali się wówczas w winach lekkich, słabo zabarwionych (tak zwanych winach szarych). Od 1660 roku szampan zaczął być butelkowany i wtedy właśnie rozpoczęto proces wykorzystujący metodę tradycyjną związaną z drugą fermentacją w butelkach. Metoda to początkowo przyprawiała winiarzy o nie lada zmartwienia, okazywało się bowiem, że butelki wybuchały, korki strzelały a samo wino, przez te wszystkie kłopoty, było przez jakiś czas nazywane „diabelskim winem”.
Spore zasługi w historii szampana miał mnich Pierre Pérignon, który rozpoczął selekcję winogron do jak najlepszej jakości win oraz kazał wzmocnić szkło butelek (pogrubić je), aby nie wybuchały. Wprowadził również sposób korkowania wina za pomocą korka z dębu, który nasączonym olejem przywiązywano do butelki sznurkiem konopnym. Dzięki temu wino musujące zachowywało swoją świeżość i naturalną pianę.
Wina Dom Perignon lekko ewoluowany od czasów średniowiecza i są obecnie uznawane za ekskluzywne szampany - dotyczy to różnych roczników tych win.
W XVIII wieku szampan zaczął zdobywać międzynarodowe uznanie jako najlepsze wino musujące tamtych czasów, a to wszystko za sprawą powstałych „domów szampana” (Claude Moët, Florenz-Louis Heidsieck, pani Clicquot nazywana Grande Dame de Champagne „Wielką Panią Szampana”, twórczyni wina Veuve Clicqout). Szampan stał się trunkiem prestiżowym „de prestige”, który degustuje się na specjalne okazje.
podstawowa
podstawowa
podstawowa
podstawowa
Powiedz nam co lubisz, a wybierzemy najlepsze wina dla Ciebie
Ciasteczka są jak dobre wino - sprawiają przyjemność. Ta strona musi korzystać z ciasteczek aby świadczyć usługi na najwyższym poziomie. Dalsze korzystanie ze strony oznacza, że zgadzasz się na ich użycie.